Các loại thuốc liên quan đến bệnh lý gân
Bệnh lý gân do thuốc gây ra thường liên quan đến các thuốc như: kháng sinh fluoroquinolon, glucocorticoid sử dụng dài ngày, dẫn chất statin và thuốc ức chế aromatase. Bảng 1 tóm tắt các đặc điểm của bệnh lý gân do thuốc liên quan đến các nhóm thuốc này.
Bảng 1: Đặc điểm của bệnh lý gân do thuốc liên quan đến bốn nhóm thuốc chính
| Nhóm thuốc | Đường dùng và liều lượng | Thời gian khởi phát | Vị trí |
| Dẫn chất fluoroquinolon | bất kỳ | trong vòng 48h | 90% tại gân Achilles , trong đó 40% trường hợp dẫn đến đứt gân |
| Glucocorticoid | đường uống, đường hít | ≥ 3 tháng | Gân Achilles và các gân lớn khác ở chi dưới, dẫn đến đứt gân vài năm sau khi bắt đầu sử dụng glucocorticoid |
| Dẫn chất statin | bất kỳ liều lượng | 8 – 10 tháng | 50% tại gân Achilles , trong đó một phần ba dẫn đến đứt gân. |
| Thuốc ức chế aromatase | chưa rõ | 2 tuần – 19 tháng | Viêm gân và bao gân ở tay và cổ tay, viêm gân, đứt gân (hiếm gặp). |
Kháng sinh fluoroquinolon
– Bệnh lý gân có thể gặp khi sử dụng bất kỳ fluoroquinolon nào (ví dụ, ciprofloxacin, moxifloxacin, norfloxacin); ở bất kỳ liều lượng hay đường dùng nào. Biểu hiện thường cấp tính, xuất hiện sớm nhất trong vòng 48 giờ, nhưng đã có trường hợp khởi phát muộn, vào khoảng vài tháng sau khi ngừng điều trị. Bệnh lý gân liên quan đến fluoroquinolon có thể kéo dài, gây tàn phế và không hồi phục.
– Ngừng sử dụng fluoroquinolon ngay khi xuất hiện triệu chứng viêm gân (ví dụ: đau, sưng, viêm) và sử dụng thuốc thay thế. Bệnh nhân nên nghỉ ngơi và không vận động mạnh.
Glucocorticoid sử dụng dài ngày
– Bệnh lý gân thường khởi phát sau ít nhất 3 tháng sử dụng glucocorticoid dạng uống hoặc dạng hít. Bệnh nhân mắc các bệnh lý tự miễn (ví dụ, viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ hệ thống) sử dụng glucocorticoid đường uống dài ngày gặp nguy cơ cao hơn.
Dẫn chất statin
– Bệnh lý gân có thể gặp khi sử dụng statin bất kỳ liều lượng nào. Thời gian khởi phát sau 8 – 10 tháng. Bệnh nhân nên ngừng sử dụng statin nếu nghi ngờ gặp bệnh lý gân. Bệnh lý gân có thể tái phát nếu tái sử dụng statin.
Thuốc ức chế aromatase
– Viêm bao gân, đặc biệt là ở tay và cổ tay, đã được phát hiện có liên quan đến sử dụng thuốc ức chế aromatase (ví dụ: anastrozol, letrozol, exemestan). Thời gian khởi phát có thể từ 2 tuần đến 19 tháng. Thời gian gần đây, đã có báo cáo về các trường hợp viêm gân và đứt gân khi sử dụng thuốc ức chế aromatase.
– Theo dõi chặt chẽ bệnh nhân gặp vấn đề về gân và hạn chế vận động chi.
– Medsafe đã yêu cầu cập nhật các tờ hướng dẫn sử dụng của thuốc ức chế aromatase bổ sung thông tin về các rối loạn gân.
Một số thuốc khác:
Một số thuốc khác đã được báo cáo có liên quan đến bệnh lý gân bao gồm: steroid đồng hóa, isotretinoin và thuốc kháng retrovirus (đặc biệt là chất ức chế protease).
Yếu tố nguy cơ: Các yếu tố nguy cơ gặp bệnh lý gân do thuốc gây ra bao gồm:
Tuổi cao (do sự thoái hóa các tế bào sợi gân)
Béo phì và vận động gắng sức
Bệnh lý nền như các bệnh lý tự miễn và suy thận
Đang sử dụng hai hoặc nhiều loại thuốc được biết là gây viêm gân.
Nguồn: http://canhgiacduoc.org.vn/CanhGiacDuoc/DiemTin/3610/Medsafe-canh-bao-nguy-co-viem-gan-do-thuoc.htm
Tổ Dược lâm sàng
Theo canhgiacduoc.org.vn
